Gas- of houtskool bbq?

De verschillen tussen gas- en houtskoolbarbecues

De BBQ aansteken

Gemak is vaak de belangrijkste redenen om voor een gas bbq te kiezen. Je hoeft hem niet met houtskool te vullen. Je draait de gastoevoer open, drukt de ontstekingsknop in en 10 tot 15 minuten later is je barbecue klaar voor gebruik. Naderhand blijft er geen as achter. Oftewel, met een gasbarbecue kun je snel aan de slag en krijg je geen vieze handen.

Het vooroordeel dat het aansteken van een houtskool bbq veel langer duurt, is allang achterhaald. Voor het aansteken van een stalen houtskoolbarbecue wordt vaak een houtskoolstarter gebruikt. Hierbij steek je de aanmaakblokjes aan en plaatst de met houtskool gevulde starter boven de blokjes. Door het trekken van de lucht ontbrandt de houtskool en na ongeveer een kwartiertje kun je deze in je barbecue storten.

Bij een kamado is dit niet nodig. Je zet de luchtregelaars helemaal open, legt een paar aanmaakblokjes op de houtskool en steekt deze aan. Na 10-15 minuten sluit je de deksel. Het duurt dus slechts zo’n 15 minuten voordat je kamado op temperatuur is.

Temperatuur regelen

Bij een gas bbq kun je de temperatuur regelen door de gasbrander(s) hoger of lager te zetten. De temperatuur zal relatief snel stijgen of dalen. Dit maakt het makkelijk als je ingrediënten of gerechten op verschillende temperaturen wilt garen.

Bij een houtskoolbarbecue duurt dit wat langer. Hierbij regel je de temperatuur met behulp van de luchtregelaars onderaan en bovenaan de barbecue. Hoewel sommige instapmodellen er alleen eentje aan de bovenkant hebben of zelfs helemaal geen. Dan wordt het regelen van de luchtstroom lastig. Heeft de barbecue wel luchtregelaars, dan geldt: hoe groter de openingen, hoe meer zuurstof er in de barbecue komt en hoe hoger de temperatuur en vice versa.

Zeker met een kamado kun je de temperatuur tot op de graad nauwkeurig regelen met de luchtregelaars. Als de gewenste temperatuur bereikt is, kan deze urenlang stabiel blijven. Een stuk makkelijker dan bij bijvoorbeeld een stalen exemplaar. Verschillen in temperatuur van de buitenlucht maken hierbij niet uit, omdat de keramiek van een kamado sterk isolerend werkt.

Barbecue als buitenkeuken

Afhankelijk van het formaat van je barbecue kun je deze als complete buitenkeuken gebruiken. Dit geldt zowel voor gas- als houtskoolbarbecues. Je kunt er op grillen, bakken, koken, stoven, roken en de bbq voor slow cooking sessies gebruiken. Om te roken op een gasbarbecue heb je overigens wel een speciale rookbox nodig.

Slow cooking, bakken, koken, stoven en roken doe je volgens de indirecte methode. Bij een gas bbq zet je in dit geval de middelste branders uit. Bij kleinere exemplaren werk je met een hitteschild, zodat je ingrediënt of product niet direct boven de hittebron ligt. Bij stalen houtskoolbarbecues leg je wat houtskool aan de zijkant. Het ingrediënt of het gerecht leg je dan in het midden van het rooster.

Bij kamado’s werk je met een hitteschild dat boven de kolen ligt. Daardoor kun je de onderkant helemaal vullen met houtskool, ook bij indirecte bereidingen. Door de vorm van een kamado ontstaat er een airflow en de warme lucht gaart je ingrediënt of gerecht dus gelijkmatig.

De voordelen van houtskool

Het roken van ingrediënten is makkelijker op een houtskool bbq. Je legt het rookhout direct op de gloeiende houtskool en je hebt geen extra accessoires nodig. Om op een gas bbq te roken heb je een speciale rookbox nodig. Deze zet je, gevuld met rookhout, op het rooster en door de warmte zal het hout gaan roken. Je kunt echter niet met rookhout chunks werken. Deze grotere stukken rookhout zijn ideaal voor rooksessies van langer dan 30 minuten.

Een extra kooktechniek die een houtskool bbq mogelijk maakt is de caveman style. Hierbij leg je vlees of groenten direct op de (schone) gloeiende kolen.

Na het barbecueën

Bij een gas bbq hoef je na het barbecueën alleen de branders uit te zetten en de gastoevoer af te sluiten. Gasbarbecues zijn vaak voorzien van een aluminium lekbakje.

Hier druipt het vet in, dus het is belangrijk deze regelmatig te controleren en schoon te maken of te vervangen.

Bij een houtskool bbq sluit je de luchttoevoer. Door het gebrek aan zuurstof dooft de houtskool en kun je deze bij een volgende sessie opnieuw aansteken.

Een kamado barbecue van keramiek gaat zuiniger om met de houtskool dan een stalen model, vanwege de isolerende eigenschappen.

Het verwijderen van de afgekoelde as is overigens niet altijd na elke sessie nodig. De hoeveelheid as is namelijk afhankelijk van de duur en temperatuur van je barbecuesessie en van de houtskool die je hebt gebruikt.

Een barbecue kopen

Zowel voor gas- als houtskoolbarbecues geldt dat ze in alle soorten en maten te koop zijn. Besef bij aanschaf dat goedkoop duurkoop kan zijn. De garantietermijn en de geboden service zeggen vaak veel over de kwaliteit van een barbecue. Bij stalen gas- en houtskoolbarbecues, zit er veel verschil in de kwaliteit en dikte van het staal. Hetzelfde geldt voor kamado’s. Onder andere de kwaliteit van de keramiek verschilt enorm. Dit heeft invloed op de smaak en de stabiliteit van de temperatuur. Ook de breekgevoeligheid van de keramiek loopt uiteen.

Koken met houtskool

Heb je de keuze voor een houtskool bbq gemaakt, dan moet je nog beslissen of je voor een stalen barbecue of een kamado gaat. Beide soorten zijn geschikt voor alle bereidingstechnieken. Maar niet elke stalen houtskoolbarbecue is geschikt voor lange low and slow sessies. Soms moet je houtskool bijvullen en de temperatuur kan schommelen. Dit is afhankelijk van de kwaliteit van het staal. De keramiek van een kamado heeft een sterk isolerende werking en houdt de warmte goed vast. Hierdoor gebruik je minder houtskool en de buitentemperatuur is niet van invloed op de temperatuur in je barbecue. Ook bij extreme weersomstandigheden kun je gewoon blijven barbecueën.

Ook voor kamado’s geldt dat de prijs, de garantietermijn en de service iets zeggen over de kwaliteit van het merk. Zo is de Big Green Egg wereldwijd de enige kamado waarvan de keramiek in Mexico wordt vervaardigd, waarbij gebruik is gemaakt van door NASA ontwikkelde technologieën (de buitenkant van space shuttles was vroeger van keramiek!). Hierdoor is de keramiek extreem hittebestendig. Je kunt hem dan ook net zo vaak opstoken als je wilt, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit.